ΙΣΟΚΡΑΤΟΥΣ  «ΠΡΟΣ ΔΗΜΟΝΙΚΟΝ» § 1 -2

(Ο λόγος είναι συμβουλευτικός ή παραινετικός, θεωρείται νόθος και ενώνει χαλαρά συμβουλές σε είδος χρηστικής ηθικής. Ανήκει στον 4^ο αιώνα. Μερικοί υποστηρίζουν ότι, επειδή ο λόγος απευθύνεται προς νεαρούς, ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ταπεινότερο ύφος. Η υπόθεση : Κάποιος Ιππόνικος, Κύπριος και φίλος του Ισοκράτη, όταν πέθανε άφησε γιο, τον Δημόνικο. Προς αυτόν απευθύνει τις συμβουλές του, θέλοντας να του διδάξει πώς πρέπει να ζει. Κάνει αρχή από τους θεούς, μετά πηγαίνει στους γονείς, στους φίλους, στο σπίτι και στην πατρίδα, μετά στην αγωγή του σώματος και της ψυχής.)

            Ἐν πολλοῖς μέν, ὦ Δημόνικε, πολύ διεστώσας εὑρήσομεν τάς τε τῶν σπουδαίων γνώμας καί τάς τῶν φαύλων διανοίας, πολύ δέ μεγίστην διαφοράν εἰλήφασιν ἐν ταῖς πρός ἀλλήλους συνηθείαις∙ οἱ μέν γάρ τούς φίλους παρόντας μόνον τιμῶσιν, οἱ δέ καί μακράν ἀπόντας ἀγαπῶσιν, καί τάς μέν τῶν φαύλων συνηθείας ὀλίγος χρόνος διέλυσε, τάς δέ τῶν σπουδαίων φιλίας οὐδ’ ἂν ὁ πᾶς αἰών ἐξαλείψειεν. Ἡγούμενος οὖν πρέπειν τούς δόξης ὀρεγομένους  καί παιδείας ἀντιποιουμένους τῶν σπουδαίων ἀλλά μή τῶν φαύλων εἶναι μιμητάς, ἀπέσταλκα σοί τόνδε τόν λόγον δῶρον, τεκμήριον μέν τῆς πρός ὑμᾶς εὐνοίας, σημείον δέ τῆς πρός Ἰππόνικον συνηθείας∙ πρέπει γάρ τούς παῖδας ὣσπερ τῆς οὐσίας οὓτω καί τῆς φιλίας τῆς πατρικῆς κληρονομεῖν.

Λεξιλόγιο :

Ø  Διίσταμαι*                =          διαχωρίζω, διαφέρω

Ø  Οἱ σπουδαῖοι            =          οι σημαντικοί, οι χρηστοί άνθρωποι

Ø  Οι φαῦλοι                 =          οι ασήμαντοι, οι κακοί

Ø  Όρέγομαι τινος       =          επιθυμώ (> όρεξη)

Ø  Άντιποιοῦμαι τι      =          ζητώ να λάβω κάτι, προβάλλω δικαιώματα

Ø  Εὒνοια                       =          φιλία, συμπάθεια

Ø  Οὐσία                                    =          περιουσία

*Οι αρχικοί χρόνοι είναι : Εν. Φ. : ἳστημι, ἳστην, στήσω, ἒστησα, στήσας ἒχω, στήσας εἶχον. Μέση και παθ. Φ. : ἳσταμαι, ἱστάμην, στήσομαι - σταθήσομαι, ἐστησάμην (αόρ. α΄) - ἒστην (αόρ. β΄) - ἐστάθην (παθ.), ἓστηκα (μέσ. και παθ,) [α΄,β΄,γ πληθ. και οι τύποι ἓσταμεν, ἓστατε, ἑστᾶσι. Υποτ. ἑστηκώς ὦ ή ἑστήκω ή ἑστῶ κλπ. Ευκτ. ἑστηκώς εἲην ή ἑστήκοιμι ή ἑσταίην κλπ. Προστ. ἑστηκώς ἲσθι ή ἓσταθι κλπ. Απαρ. ἑστηκέναι ή ἑστάναι. Μτχ. ἑστηκώς - υῖα -  ός ή ἑστώς - ῶσα - ως]  , ἑστήκειν ή εἱστήκειν [α΄,β΄,γ πληθ. και οι τύποι ἓσταμεν, ἓστατε, ἓστασαν]

C:\Documents and Settings\USER\Desktop\Παπαστεργίου\Β' Λυκείου\ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β' ΛΥΚΕΙΟΥ\ΙΣΟΚΡΑΤΟΥΣ Προς Δημόνικον, 1 - 2 .doc

Μετάφραση :

Σε πολλά σημεία, Δημόνικε, θα διαπιστώσουμε ότι διαφέρουν σημαντικά οι απόψεις των χρηστών ανθρώπων από εκείνες των φαύλων, πολύ όμως μεγαλύτερη είναι η διαφορά τους ως προς τη συμπεριφορά. Οι φαύλοι τιμούν τους φίλους τους μόνον όταν αυτοί είναι παρόντες, ενώ οι χρηστοί άνθρωποι τους αγαπούν και όταν είναι απόντες. Τις φιλικές σχέσεις των φαύλων ανθρώπων τις διαλύει η παρέλευση λίγου χρόνου, ενώ τις φιλίες των χρηστών ανθρώπων δεν μπορεί να τις σβήσει το πέρασμα των αιώνων. Επειδή λοιπόν πιστεύω ότι εκείνοι που αγαπούν τη δόξα και επιδιώκουν να αποκτήσουν μόρφωση, δεν πρέπει να μιμούνται τους φαύλους αλλά τους καλούς ανθρώπους, σου στέλνω ως δώρο ετούτον το λόγο, ο οποίος θα αποτελεί απόδειξη της αγάπης μου για σένα και της φιλίας μου προς τον Ιππόνικο. Γιατί πιστεύω ότι τα παιδιά, όπως κληρονομούν την πατρική περιουσία, έτσι πρέπει να κληρονομούν και τις φιλίες του πατέρα τους.